De bibliotheek is vanaf de vroegste jeugd een essentiële partner bij het stimuleren van het lezen. De bibliotheken doen dit op grond van de algemene wettelijke bibliotheektaken, maar ook via speciale programma’s als ‘Tel mee met Taal’ en de Bibliotheek op school en BoekStart binnen ‘Kunst van Lezen’ (uit: Bibliotheekconvenant 2020-2023). Bibliotheeknetwerk Flevoland (BNF) is er om de Flevolandse bibliotheken hierbij te ondersteunen, met informatie, overleg en advies.
Geletterde samenleving
BNF en de doorlopende leeslijn
De afgelopen tien jaar is in gezamenlijkheid door alle lagen van de bibliotheek gebouwd aan een consistente leesbevorderingsaanpak, met aandacht voor digitale geletterdheid.
Als provinciale ondersteuningsinstelling heeft BNF een schakelfunctie tussen de landelijke en de lokale laag. BNF ondersteunt de Flevolandse bibliotheken bij de maatschappelijke opgave om het (voor)leesplezier, de leescultuur en daarmee de leesvaardigheid van kinderen en jongeren te laten stijgen, zodat het leesniveau verbetert. Het streven is dat kinderen opgroeien tot (digi)taalvaardige volwassenen. De landelijke leesbevorderingsaanpak bestaat uit de volgende onderdelen:
- VoorleesExpress (2-8 jaar) en DoorleesExpress (8-12 jaar)
- De Bibliotheek op school: primair onderwijs, praktijkonderwijs, vmbo en mbo
- Voorleeswedstrijden: primair onderwijs, voortgezet onderwijs, pabo
De urgentie van structurele aandacht voor leesbevordering en duurzame investeringen in effectief leesonderwijs blijkt eens te meer uit de laatste resultaten (2022) van het internationale PISA-onderzoek. Conclusie is dat de leesvaardigheid van Nederlandse jongeren opnieuw sterk is gedaald. Nederland presteert nu voor het eerst onder het OESO-gemiddelde.
Het leesoffensief, waaraan de bibliotheek met bovenstaande programma’s bijdraagt, is meer dan ooit nodig. Het ministerie van OCW heeft najaar 2023 bekend gemaakt dat voor de komende drie jaar in totaal € 74 miljoen gereserveerd voor het versterken van leesbevordering in de kinderopvang en op scholen. Met behulp van dit bedrag kunnen bibliotheken nieuwe locaties realiseren en bestaande locaties doorontwikkelen voor BoekStart in de kinderopvang en de Bibliotheek op school.
BNF en Speak2Me!
BNF is trots op de in provinciaal verband ontwikkelde spoken word-wedstrijd voor het praktijkonderwijs. De samenwerking met De Nieuwe Bibliotheek, FlevoMeer Bibliotheek én de Flevolandse scholen voor praktijkonderwijs was daarvoor onontbeerlijk. De wedstrijd is een voortvloeisel uit het provinciale overleg tussen Pro-scholen en bibliotheken dat sinds een paar jaar plaatsvindt om de samenwerking te versterken om leerlingen positieve ervaringen met taal te bezorgen.
BNF en gezinsaanpak
Ouders spelen een cruciale rol bij de taal- en geletterdheidsontwikkeling van hun kinderen. Kinderen van ouders die moeite hebben met taal, lopen zelf ook een grotere kans taalproblemen te krijgen. Zo kan een cyclus van laaggeletterdheid ontstaan. De gezinsaanpak is er op gericht deze cyclus te doorbreken. BNF heeft in samenwerking met de bibliotheken een visiedocument opgesteld dat als basis dient voor uitbouw van de gezinsaanpak, intern en extern.